- Mensen vragen of je niet gewoon hoogbegaafd, hoogsensitief, een nieuwetijdskind of een oude ziel bent. In ieder geval níét autistisch. Waarom niet? Omdat hun stereotiepe beeld van autisme niet past bij wat ze voor zich zien.
- Het bouwen van een ingewikkelde website, het doorgronden van complexe materie of de halve wereld afreizen om je favoriete Disneypark te bezoeken? No problemo. Maar iemand die vraagt of je even het vuilnis wilt buitenzetten of eten wilt koken? Dat kan plots leiden tot grote blokkades – en onbegrip, want als je het voornoemde allemaal wél kunt, ben je dan niet gewoon lui? (Antwoord: Nee. Al bestaan er natuurlijk ook luie autisten, zulke blokkades komen meestal door problemen met je executieve functies.)
- Je reispakket bestaat uit een koptelefoon, oordoppen, een zonnebril, een pet, iets om mee te friemelen en een pakket extra prikkelarme kleding. En dan nog raak je overprikkeld.
- Mensen aankijken doet pijn aan je brein, maar omdat je niet als leugenachtig of onbetrouwbaar gezien wilt worden, dwing je jezelf naar neuzen en wenkbrauwen te kijken. “Kijk me eens aan!” was de soundtrack van je jeugd.
- Je snapt niet waarom mensen zo veel liegen. Of nou ja, je snapt het wel, maar je begrijpt het nog steeds niet helemaal. De meeste mensen draaien overal maar een beetje omheen, en dan moet jij raden wat ze bedoelen. Andersom beledig je om de haverklap niet-autisten. Wie jou iets vraagt (“Wat vind je van mijn nieuwe kapsel?”) kan een eerlijk antwoord verwachten, maar dat valt niet altijd in de smaak.
- Je bent de enige in de ruimte die he-le-maal gek wordt van DaT GeLuiD!!!! (Van een koelkast, tikkende klok, ventilatiesysteem of oplader, bijvoorbeeld.) De rest van het gezelschap heeft geen flauw idee waar je het over hebt.
- Je snapt niet wat mensen leuk vinden aan drukke, “gezellige” café’s en terrasjes. Zodra er twee mensen in de ruimte aan het woord zijn, volg jij niks meer.
- Je kunt helemaal opgaan in je interesse en daar intens van genieten. Dat je gesprekspartner wellicht iets minder geïnteresseerd is in een veertig minuten durende verhandeling over Star wars, ontgaat je soms een beetje.
- Je bent zo goed in maskeren geworden dat mensen je vertellen dat je er helemaal niet autistisch uitziet. De dagen dat je totaal overprikkeld in bed ligt, zien ze natuurlijk niet.
Dit artikel is eerder verschenen op de website van Flow Magazine. Ze vroegen me: Waarmee worstel je zoals als je autistisch bent?
Autisme houdt in dat je hersenen prikkels anders verwerken. Sommige dingen zijn daarom lastig voor mij, bijvoorbeeld het filteren van informatie of het communiceren met de grotendeels niet-autistische buitenwereld. Het is soms net alsof iedereens brein op Windows draait en dat van mij op Linux.
Toen ik op mijn 26e de diagnose kreeg, kon ik eindelijk de juiste handleiding opzoeken. Toch had ik het gevoel dat veel van deze “handleidingen” achterhaald waren, en dat er nog veel vooroordelen bestonden die niet kloppen. Zo zijn er bijvoorbeeld nog steeds mensen die denken dat autisten geen empathie hebben. Wrong! Ik schreef mijn eigen handleiding, Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit. Er zijn sindsdien meer dan 35.000 exemplaren van verkocht.
